AI กับความท้าทายด้านศาสนศาสตร์ แนะสถาบันพระคริสตธรรมเร่งวางนโยบายรับมือเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์

กลุ่มนักคิดคริสเตียนไทย Thai Christian Thinkers ได้เผยแพร่บทความในหัวข้อ "AI ในงานศาสนศาสตร์: ความท้าทายต่อสถาบันพระคัมภีร์" ผ่านเฟซบุ๊ก เมื่อวันที่ 9 กันยายน 2025 โดยมีผู้เขียนคือ ดร.กนก ลีฬหเกรียงไกร ศิษยาภิบาลคริสตจักรกิจการของพระคริสต์ ธนบุรี และสมาชิกกลุ่มนักคิดฯ

บทความชี้ให้เห็นถึงความท้าทายที่สถาบันพระคัมภีร์ทั่วโลกกำลังเผชิญจากการเติบโตของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) แม้ AI จะมีข้อดี เช่น ความรวดเร็ว ความสามารถในการปรับสไตล์ และการใช้ภาษาได้หลากหลาย แต่ในด้านงานเขียนเชิงศาสนศาสตร์กลับมีข้อจำกัดและความเสี่ยง โดยเฉพาะหากนักศึกษาขาดการคิดวิเคราะห์ อาจทำให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนต่อพระวจนะ

ดร.กนก อธิบายว่า AI โดยเฉพาะ Generative AI เช่น ChatGPT หรือ Claude ทำงานด้วยการรวบรวมและประมวลผลข้อมูลที่มีอยู่เดิม ซึ่งอาจรวมแหล่งข้อมูลที่บิดเบือนพระคัมภีร์ ส่งผลให้ผลลัพธ์ไม่แม่นยำ นอกจากนี้ยังทำให้ผู้เรียนอาจสูญเสียโอกาสในการเติบโตฝ่ายวิญญาณ ขาดประสบการณ์ส่วนตัวกับพระเจ้า และลดทักษะการคิดเชิงลึกที่จำเป็นต่อการทำงานวิชาการ

เพื่อตอบสนองต่อความท้าทายนี้ สถาบันพระคัมภีร์ต่างๆ เริ่มวางแนวนโยบายการใช้ AI อย่างรอบคอบ เช่น

- กำหนดขอบเขตการใช้ AI เพื่อสนับสนุนการวิจัยและการค้นคว้า แต่ไม่ใช้แทนการทำงานวิชาการทั้งชิ้น

- จัดทำคู่มือ "AI Ethics for Theological Writing" เพื่อระบุแนวทางที่เหมาะสม และเปิดเผยการใช้ AI อย่างโปร่งใส

- ส่งเสริมการใช้ AI เป็นเพียงเครื่องมือประกอบ ไม่ใช่คำตอบสุดท้าย

- เพิ่มบทบาทของอาจารย์และกรรมการวิชาการในการตรวจสอบคุณภาพผลงาน

- ออกแบบการเรียนการสอนที่ AI ไม่สามารถทดแทนได้ เช่น การตีความพระคัมภีร์จากภาษาต้นฉบับ การประเมินจากประสบการณ์ชีวิต และการเรียนรู้ผ่านการรับใช้

ดร.กนก เน้นย้ำว่า AI เป็นประโยชน์ต่อการรวบรวมองค์ความรู้ แต่ในการเขียนบทความหรือทำวิจัยเชิงศาสนศาสตร์ นักศึกษายังต้องอาศัยการคิดวิเคราะห์ การอธิษฐาน และการตีความด้วยตนเองเพื่อคงไว้ซึ่งมาตรฐานทางวิชาการและความถูกต้องตามพระคัมภีร์ พร้อมทั้งแนะนำให้สถาบันพระคัมภีร์มีการอบรมต่อเนื่อง เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจทั้งคุณค่าและข้อจำกัดของ AI อย่างรอบด้าน